پولیپ بینی چیست؟ (علائم، علت، تشخیص و درمان)

پولیپ بینی توده‌‌های غیرسرطانی هستند که مانند خوشه‌ی انگور در مجرای بینی یا سینوس‌ها قرار گرفته‌اند. این بیماری می‌تواند برای همه‌ی افراد ایجاد شود اما اغلب در افرادی که دچار اختلال التهاب مداوم سینوس هستند بیشتر دیده می‌شود.

در فصل سرما و یا در زمانی که دچار آلرژی می‌شویم اکثر ما تجربه‌ی گرفتگی بینی را داشته‌ایم. در این شرایط نفس کشیدن بسیار سخت می‌شود و گاهی حس می‌کنید که سرتان بسیار سنگین است.

این عوارض موقتی است و با بهبود سرماخوردگی و یا برطرف شدن آلرژی ناپدید می‌شوند. اما افرادی که مبتلا به پولیپ بینی هستند این شرایط را همیشه به صورت مزمن در زندگی خود دارند.

پولیپ بینی همیشه از بینی منشاء نمی‌گیرند بلکه می توانند در قسمتی از سینوس‌ها که نزدیک حفره‌ی داخلی بینی هستند تشکیل شوند.

پولیپ‌های کوچک در اغلب موارد هیچ گونه عارضه ‌ای ایجاد نمی‌کنند اما پولیپ‌های بزرگتر می‌توانند منجر به انسداد مجرای بینی شوند.

حدود ۴ درصد از افراد بزرگسال مبتلا به پولیپ بینی هستند و میزان بروز آن در خانم‌ها دو برابر بیشتر از آقایان می‌باشد.

عوارض و علائم پولیپ بینی

• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• اختلال در تنفس
• خر و پف یا آپنه خواب
• کاهش حس بویایی
• از دست دادن حس چشایی
• احساس فشار در ناحیه اطراف بینی یا پیشانی
• احساس خارش در اطراف چشم

پولیپ‌ بینی باعث افزایش احتمال ابتلاء به عفونت‌های سینوسی، آسم و آپنه خواب می‌شود. به طور کلی اگر علائم و مواردی که ذکر کردیم بیشتر از ۱۲ هفته طول بکشد نشانه‌ی التهاب مزمن بوده و باید از لحاظ وجود پولیپ بینی مورد بررسی قرار بگیرد.

علت پولیپ بینی

پولیپ بینی به علت التهاب مزمن ایجاد می‌شود اما علت دقیق آن در همه‌ی افراد هنوز به طور کامل مشخص نیست. برخی از عواملی که به نظر می‌رسد باعث تشکیل آن می‌شود عبارتند از:

• بیماری آسم
• آلرژی
• فیبروز سیستیک
• حساسیت به آسپرین
• ابتلاء به عفونت‌های متعدد سینوسی

بیشتر بخوانید:

جراحی زیبایی بینی

جراحی پولیپ بینی

تشخیص پولیپ بینی

تشخیص در اغلب موارد بر اساس علائمی که بیمار دارد انجام می‌شود، پزشک با شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی می‌تواند پولیپ بینی را تشخیص دهد. اما جهت بررسی موقعیت پولیپ، اندازه‌ی آن و انتخاب روش مناسب جهت درمان در مواقعی لازم است تا آزمایش‌های زیر انجام شود:

• آندوسکوپی بینی: از طریق آندوسکوپ می‌توان موقعیت و اندازه‌ ی دقیق پولیپ را مشاهده نمود.
• سی‌تی اسکن: با استفاده از تصاویر حاصل از سی‌تی اسکن می‌توان انسدادهای احتمالی در حفره‌ی بینی یا هرگونه رشد توده‌های سرطانی را مورد بررسی قرار داد.
• تست‌های آلرژی: در این تست قطره‌های کوچکی از مواد آلرژی زا به قسمت‌هایی از پوست ریخته می‌شود تا نوع آلرژی را تعیین نماید.

درمان پولیپ بینی

در حال حاضر هیچ گونه درمان قطعی جهت بهبود پولیپ بینی وجود ندارد و حتی پس از روش جراحی و برداشتن آن‌ها به صورت کامل در مواردی ممکن است این پولیپ‌ها دوباره تشکیل شوند. با این حال روش‌های درمانی روز به روز در حال پیشرفت است و افراد می‌توانند از درمان‌های فعلی بهره ببرند، برخی از روش‌های درمانی که برای پولیپ بینی وجود دارد عبارتند از:

داروهای استروئیدی

اسپری‌های استروئیدی ضد التهاب اولین دارویی است که پزشک تجویز می‌نماید. این اسپری‌ها می‌توانند حجم گلبول‌های سفیدی که در ایجاد التهاب نقش دارند را کاهش ‌دهند.

اما باید توجه داشت که اسپری‌های استروئیدی فقط نواحی که به آن‌ها دسترسی دارند را می‌توانند تحت درمان قرار دهند و اگر پولیپ‌ها داخل سینوس‌ها پنهان شده باشند، برای درمان آن کارایی ندارند.

اگر اسپری‌های بینی در کاهش التهاب موثر نبود می‌توان از استروئیدهای خوراکی یا تزریقی استفاده کرد. این داروها قادرند پولیپ ها را به صورت موقت از بین ببرند، اما استفاده طولانی مدت آن‌ها به علت عوارضی که ممکن است ایجاد کنند توصیه نمی‌شود. این داروها زمانی توصیه می‌شود که سایر درمان‌ها موثر نباشند.

روش جراحی

در روش‌‌های نوین جراحی، پولیپ‌ها بدون آسیب رساندن به ساختارهای مجاور به راحتی برداشته می‌شوند. این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و در اکثر موارد احتیاجی به باز کردن بینی نمی‌باشد.

 پزشک به روش جراحی بسته بینی اقدام به خارج ساختن پولیپ می‌نماید. اما در مواردی که دسترسی به پولیپ دشوار باشد یا موقعیت پولیپ اجازه‌ی جراحی بسته به جراح را ندهد، از روش جراحی باز استفاده می‌شود.

در روش‌های نوین جراحی پولیپ به روش آندوسکوپ انجام می‌شود. در این روش یک لوله نازک که در سر آن دوربین متصل شده است به حفره‌ی بینی فرستاده می‌شود تا موقعیت و اندازه‌ی دقیق پولیپ را برای جراح مشخص نماید. سپس توسط ابزار جراحی، پولیپ به صورت کامل برداشته می‌شود.

انتخاب روش مناسب جهت درمان شما با توجه به اندازه‌ی پولیپ، موقعیت آن، وضعیت جسمانی شما و نظر پزشک بستگی دارد. همان طور که اشاره شد بسیاری از پولیپ‌ها پس از اینکه توسط دارو یا روش جراحی برداشته شدند ممکن است دوباره رشد کنند. بنابراین ترکیبی از روش‌های دارویی و جراحی در طولانی‌ مدت می‌تواند نتایج مطلوبی را در بر داشته باشند.